[ Pobierz całość w formacie PDF ]

austrjackie wojsko wkroczyłoby do Francji z drugiej strony.
Car zamierzał prowadzić tę wojnę nie rosyjskiem wojskiem, lecz polskiem. Na dzień 1 lutego 1831 r.
wyznaczono wymarsz wojsk polskich za pruską granicę - ale zostałyby na miejscu pułki rosyjskie,
jakie zawsze konsystowały w Kongresówce, i nadto na miejsce wyprawionych w pochód pułków
polskich weszłyby do kraju  zastępczo dalsze korpusy rosyjskie. A zatem Królestwo Polskie miało
zostać ogołoconem zupełnie z armji własnej, a opanowanem w zupełności i wyłącznie przez wojska
rosyjskie. W wojnie na Zachodzie, choćby zwycięskiej, zmalałoby wojsko polskie i wróciłoby
osłabione; w razie zaś przegranej armja polska byłaby rozbita, a rosyjska nietknięta, miałaby
Królestwo w swem ręku i nie potrzebowałaby z niego wychodzić, bo któżby ustąpienie jej wymusił?
Tak tedy cele  świętego przymierza łączyły się z nieuniknionem osłabieniem Polski i z
zaprowadzeniem w Polsce rosyjskich rządów wojskowych.
141
Te plany wydały się, doszły do wiadomości kierownictw tajnych organizacyj, a że pozostawały one w
międzynarodowym związku z sobą, zarządzono, ażeby wojsko polskie nie mogło być użyte przeciw
Belgji i Francji, że w samejże Polsce ma wybuchnąć rewolucja. Roztrząsanie wątpliwości, czy
powstanie wyjdzie Polsce na dobre, popadało w polskich tajnych związkach w błędne koło, gdyż i bez
powstania byłyby wojska rosyjskie zajęły Kongresówkę, a polska armja ginęłaby w dalekich krajach.
Materjału rewolucyjnego nie brakowało w kraju, wszak starano się o to z Petersburga od lat kilkunastu
- to też powstanie wybuchnęło łatwo a przedwcześnie, już 29 listopada 1830 r.
Było w Kongresówce stronnictwo, łudzące się, że wojna da się zredukować do  wojny
konstytucyjnego króla polskiego z absolutnym cesarzem rosyjskim , do rzędu zatargu
konstytucyjnego. Polacy, łudzeni nadziejami układów, że może się obejść całkiem bez wojny, nie
tylko wypuścili wolno Konstantego z całym jego korpusem rosyjskim, ale wojsko polskie stało
całkiem bezczynnie od 30 listopada 1830 do 14 lutego 1831 r.
Szukano przymierza w Austrji. W styczniu 1831 r. zwrócił się prezes rządu, Adam Czartoryski, do
cesarza Franciszka z zapytaniem, czy który z arcyksiążąt nie przyjąłby korony polskiej, i otrzymał
odpowiedz
w zasadzie przychylną - którą atoli wnet cofnięto pod wpływem wszechwładnego w
Wiedniu Metternicha, który głosił, że Rosja może wprawdzie być niebezpieczną dla Austrji, ale
niebezpieczeństwo to tyczyć się będzie dopiero wnuków, a tymczasem lepiej mieć w Rosji
sprzymierzeńca przeciwko wszelkiej rewolucji.
Tymczasem miała czas nadejść silna armja rosyjska. W lutym 1831 r. wkroczyło pod Dybiczem
114.000 wojska przeciw 63.000 naszych. Zwycięstwo pod Stoczkiem (14 lutego) i następne (od 19 do
31 marca) zmagania się pod Grochowem i w okolicy (w których następstwie Dybicz popadł w
niełaskę), tudzież triumfy oręża polskiego pod Wawrem i Wielkim Dębem sprawiły, że Metternich
sam podjął rokowania na nowo. Nastąpiła wymiana memorjałów, ze szczegółowemi nawet planami
wspólnego postępowania, i arcyksiążę Karol stal się kandydatem do korony polskiej.
Plany te upadły, bo szczęście wojenne odwróciło się od nas. Za póz
no zdecydowano się wzniecić
walkę na całym historycznym obszarze ziem polskich. W kwietniu zaczęła się ta wojna zaczepna.
Wyprawa na Wołyń poszła na marne, trzeba było przekroczyć granicę austrjacką i tam broń złożyć; to
samo spotkało w maju wyprawę podolską, a w czerwcu litewska spełzła także na niczem. Wobec tego
Austrja decydowała się stanąć obok Polski w takim tylko razie, jeżeli uzyska aprobatę mocarstw
zachodnich. Francja zgodziła się, lecz Anglja odmówiła z całą stanowczością, zająwszy nawet wobec
Francji nieprzyjazne stanowisko. I tam powiedziano sobie, że Rosja może wprawdzie stać się groz
nÄ…
dla Anglji w Azji, ale to także kwestja dopiero... wnuków tycząca, podczas gdy narazie lepiej zażywać [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

skierniewice.pev.pl