[ Pobierz całość w formacie PDF ]

wchłonięcia, w których umysł przekracza nawet najsubtelniejszą percepcję wizualizowanego
obrazu, wciąż utrzymującą się w dżhana. Stany niematerialne osiągane są nie poprzez
wysubtelnianie czynników mentalnych jak w dżhana, ale poprzez wysubtelnianie obiektów,
poprzez zastępowanie relatywnie grubego obiektu przez subtelniejszy. Cztery osiągnięcia
nazwane zostały zgodnie ze swoimi obiektami: podstawa nieskończonej przestrzeni, podstawa
nieskończonej świadomości, podstawa nie-przedmiotowości, oraz podstawa ani-percepcji-ani-
nie-percepcji. Stany te reprezentują poziomy koncentracji tak subtelne i odległe, że wymykają
się jasnemu słownemu wyjaśnieniu. Ostatni z tych czterech stanów stanowi kulminację
mentalnego skupienia; jest to absolutny, maksymalny stopień ujednolicenia, możliwy dla
świadomości. Nawet jednak w tym przypadku, wchłonięcia te, tak wywyższone, osiągane
poprzez ścieżkę medytacji łagodności, wciąż pozbawione są wglądu, a jako takie wciąż nie są
wystarczające do osiągnięcia uwolnienia.
Rodzaje koncentracji, omówione przez nas tak dokładnie, powstają przez ustalenie umysłu na
pojedynczym obiekcie, wyłączając przy tym wszystkie inne obiekty. Oprócz tego jednak,
istnieje inny rodzaj koncentracji, który nie zależy od zawężania pola świadomości. Nazywany
on jest koncentracją chwilową (khanika-samadhi). W celu rozwinięcia koncentracji chwilowej
medytujący nie próbuje rozmyślnie wykluczyć różnorodności zjawisk z pola swojej uwagi.
Zamiast tego, po prostu ukierunkowuje uważność na zmieniające się stany umysłu i ciała,
postrzegając każde prezentujące się zjawisko. Zadanie polega na utrzymywaniu stałej
świadomości wszystkiego, co tylko wejdzie w zakres percepcji, nie lgnąc do czegokolwiek.
W miarÄ™, jak medytujÄ…cy kontynuuje swoje postrzeganie, koncentracja staje siÄ™ silniejsza z
chwili na chwilę, aż stanie się jednoupunktowiona na stale zmieniającym się strumieniu
zdarzeń. Niezależnie od zmiany obiektu, mentalne ujednolicenie pozostaje stabilne, a w
odpowiednim czasie zdobywa siłę wystarczającą do stłumienia przeszkód w stopniu równym
temu, który odpowiada koncentracji dostępu. Ta płynna, mobilna koncentracja rozwijana jest
poprzez praktykę czterech podstaw uważności i równolegle podjętej ścieżce wglądu; gdy
osiągnie wystarczającą siłę, powoduje przełom otwierający bramę do ostatniego etapu ścieżki
- narodzin mądrości.
Szlachetna Ośmioraka Zcieżka
Droga ku zakończeniu cierpienia
Rozdział VIII
Rozwój mądrości
Choć prawidłowe skupienie zajmuje ostatnie miejsce wśród czynników Szlachetnej
Ośmiorakiej Zcieżki, samo skupienie nie oznacza kulminacji ścieżki. Osiągnięcie koncentracji
uśmierza umysł i czyni go stabilnym, jednoczy elementy z nim stowarzyszone, otwiera
rozległe perspektywy szczęśliwości, łagodności i potęgi. Lecz samo w sobie nie wystarczy,
aby osiągnąć najwyższe spełnienie - uwolnienie od więzów cierpienia. Aby dotrzeć do kresu
cierpienia, należy przekształcić Szlachetną Ośmioraką Zcieżkę w narzędzie odkrycia, iż
można zastosować ją do wzbudzenia wglądu odsłaniającego ostateczną prawdę rzeczy.
Wymaga to połączonych działań wszystkich ośmiu czynników, a następnie ponownej
mobilizacji prawidłowego poglądu i prawidłowej intencji. Aż do chwili obecnej, te dwa
pierwsze czynniki czynniki ścieżki spełniały tylko rolę wstępną. Obecnie należy zająć się
nimi ponownie i wydzwignąć na wyższy poziom. Prawidłowy pogląd staje się bezpośrednim
widzeniem prawdziwej natury zjawisk, uprzednio chwytanym jedynie konceptualnie.
Prawidłowa intencja staje się zaś prawdziwym wyrzeczeniem się splamień, zrodzonym z
głębokiego zrozumienia.
Zanim wrócimy do rozwoju mądrości, pomocne będzie zbadanie, dlaczego skupienie nie jest
równoważne osiągnięciu wyzwolenia. Skupienie nie wystarczy dla wyzwolenia, ponieważ nie
jest w stanie oddziaływać na splamienia na ich fundamentalnym poziomie. Budda naucza, że
splamienia rozwarstwione są na trzy poziomy: stan ukrytej skłonności, stan manifestowania
się, oraz stan przekraczania. Najgłębiej osadzony jest stan ukrytych skłonności (anusaja), w
którym splamienie jedynie spoczywa uśpione bez przejawiania jakiejkolwiek aktywności.
Drugi poziom jest stanem manifestowania się (parijutthana), w którym splamienie wskutek
wpływu jakichś bodzców, wypływa na powierzchnię w postaci niezdrowych myśli, emocji i
aktów woli. Na trzecim poziomie, splamienie przekracza czysto mentalną formę manifestacji i
staje się motywem niezdrowych działań ciała lub mowy. Dlatego właśnie poziom ten zwany
jest stanem przekraczania (vitikkama).
Trzy części Szlachetnej Ośmiorakiej Zcieżki dają odpór potrójnej warstwie splamień.
Pierwsza, trening dyscypliny moralnej, powstrzymuje niezdrową aktywność cielesną i
słowną, a skutkiem tego zapobiega osiągnięciu przez splamienia stanu przekraczania. Trening
skupienia stanowi straż zabezpieczającą przed stanem manifestacji. Usuwa on splamienia,
które już się zamanifestowały i zabezpiecza umysł przed ich dalszym napływem. Jakkolwiek
jednak koncentracja może zostać ściągnięta na głębiny pełnego wchłonięcia, nie może ona [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • skierniewice.pev.pl
  •